Khi các chương trình tăng trưởng được thiết kế để khởi động và tiếp năng lượng cho các công ty khởi nghiệp đang ngày càng trở nên phổ biến hơn, thì thuật ngữ "vườn ươm" và "chương trình thúc đẩy kinh doanh" thường được sử dụng thay thế cho nhau. Và đó là điều dễ hiểu, vì hai loại hình chương trình này đã vay mượn nhiều đặc điểm của nhau trong những năm gần đây.
Điểm quan trọng nhất cần nắm được là các cơ sở ươm tạo thường giúp các nhà sáng lập giai đoạn hạt giống ra mắt công ty của họ, còn các chương trình thúc đẩy kinh doanh thì làm tăng tốc độ phát triển của các doanh nghiệp giai đoạn sau. Ngoài điểm này ra, các tùy chọn cho chuyên môn hóa gần như không giới hạn. Dưới đây là một số điểm cần xem xét khi quyết định lựa chọn chương trình phù hợp cho startup của bạn.
Mô hình Vườn ươm khởi nghiệp Việt - Nguồn: vietstartupincubator
Vị trí
Theo báo cáo của Ian Hathaway, một thành viên cao cấp của Viện Brookings, tính đến năm 2018, có gần 1.300 tổ chức thúc đẩy kinh doanh và vườn ươm trên toàn thế giới. Trong khi New York City và Silicon Valley là những nơi có mật độ tập trung các chương trình thúc đẩy kinh doanh và vườn ươm dày đặc, thì các thành phố nhỏ hơn như Austin, Boulder, Cincinnati và thậm chí là Boise cũng là nơi mà các chương trình khác chọn làm nơi đặt trụ sở.
Không gian
Cả tổ chức thúc đẩy kinh doanh và vườn ươm thường cung cấp cho người tham gia một nơi để làm việc. Các tiện ích bổ sung như máy in 3 chiều, các xưởng chế tạo và phòng thí nghiệm, sẽ khác biệt theo từng chương trình, nhưng cả vườn ươm và tổ chức thúc đẩy kinh doanh thường cho phép người tham gia truy cập vào tổ hợp các công cụ này ở mức độ nào đó. TS. Susan Amat, Phó Chủ tịch Giáo dục tại Mạng lưới Doanh nhân toàn cầu (GEN) cho rằng: "Có thể có một phòng thí nghiệm tuyệt vời, nhưng nếu bạn chỉ được sử dụng có hai tiếng một tuần thì nó cũng chẳng phù hợp". GEN, có trụ sở tại Arlington, Virginia, vận hành các chương trình và dự án nhằm giúp mọi người khởi nghiệp hoặc mở rộng quy mô kinh doanh tại 170 quốc gia.
Cuối cùng, cả vườn ươm và tổ chức thúc đẩy kinh doanh thường cung cấp không gian cho các sự kiện kết nối - mặc dù các hội nghị này bị buộc phải tổ chức trực tuyến trong tương lai gần do đại dịch COVID-19. Ví dụ, Lunar Startups có trụ sở tại St. Paul - một cơ sở ươm tạo tập trung vào các startup được sáng lập bởi những người da màu, phụ nữ, cựu chiến binh, người LGBT và dân bản địa - đang sử dụng hội nghị truyền hình để giữ liên lạc với đội của họ.
Kết cấu
Thomas Korte, người đồng sáng lập và đối tác chung của AngelPad, cho biết, tổ chức thúc đẩy kinh doanh thường thiết lập chương trình nghị sự cho người tham gia. Trong khi đó, các vườn ươm thường hoạt động như những không gian làm việc chung, nơi những người sáng lập có thể đến và đi theo ý muốn. Steve Hoffman, CEO của chương trình ươm tạo và thúc đẩy kinh doanh Founders Space, nói: "Các startup được ươm tạo ở giai đoạn rất sớm và đôi khi chỉ ở giai đoạn ý tưởng mà người sáng lập muốn nuôi dưỡng. Còn tổ chức thúc đẩy kinh doanh dành cho các công ty phát triển xa hơn... đó là họ đã có ý tưởng và sản phẩm đang trong giai đoạn thử nghiệm beta (kiểm thử xác thực)."
Chuyên môn hoá
Hathaway cho biết, rất nhiều vườn ươm và tổ chức thúc đẩy kinh doanh ngày nay tập trung vào một ngành cụ thể hoặc một thị trường ngách. Một chương trình chuyên biệt có thể kết nối tốt hơn các doanh nhân với khách hàng tiềm năng và cố vấn trong ngành đó. Hơn nữa, nhiều tổ chức thúc đẩy kinh doanh và vườn ươm hợp tác với các tập đoàn hoặc doanh nghiệp lớn trong các chương trình chuyên biệt này. Ví dụ, Chobani tổ chức một cơ sở ươm tạo các startup trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống có trụ sở tại New York, còn tổ chức thúc đẩy kinh doanh cho các startup trong lĩnh vực công nghệ y tế an toàn cho bệnh nhân có trụ sở tại Boulder của Boomtown được tài trợ bởi nhà cung cấp bảo hiểm trách nhiệm y tế COPIC.
Kết nối mạng lưới
Tổ chức thúc đẩy kinh doanh 500 Startup có trụ sở tại San Francisco hứa hẹn người tham dự được truy cập vào mạng lưới hơn 3.000 nhà sáng lập và 200 cố vấn. Loại hình kết nối mạng lưới này - bao gồm cựu sinh viên tốt nghiệp, cố vấn, nhà đầu tư và các chuyên gia marketing - là một dịch vụ tiêu biểu của cả vườn ươm lẫn tổ chức thúc đẩy kinh doanh.
Cần biết trước là các mạng lưới không phải là kiểu “một cỡ phù hợp với tất cả”. Các nhà sáng lập nên đảm bảo rằng họ đang kết nối với các chuyên gia thích hợp với lĩnh vực mà họ đang cố gắng tham gia. Vì vậy, Tiến sĩ Amat cho rằng nên hiểu những gì mình cần và làm những việc mà mình biết rõ.
Tiếp xúc với nhà đầu tư
Nhiều vườn ươm và tổ chức thúc đẩy kinh doanh kết thúc các chương trình của họ bằng ngày hội kết nối đầu tư (demo day) hay thuyết trình gọi vốn (pitch presentation) tại đó người tham gia có cơ hội để hoàn thiện các bài thuyết trình gọi vốn của mình và giành được các khoản đầu tư.
Techstars - đang vận hành 29 tổ chức thúc đẩy kinh doanh tại Hoa Kỳ - thường tổ chức các ngày hội kết nối đầu tư cho những người tham gia. Trong khi đó, khi Target vận hành vườn ươm doanh nghiệp tập trung vào thế hệ Z đầu tiên vào mùa hè năm ngoái tại Minneapolis, họ đã xây dựng một hội nghị kéo dài ba ngày trong khuôn khổ ngày hội kết nối đầu tư. Rất nhiều sự kiện như vậy đã chuyển sang trực tuyến và cho thấy sự tham dự của nhà đầu tư đã tăng lên rõ rệt mà không bị hạn chế bởi địa điểm. Lấy ví dụ, 2.500 nhà đầu tư đã đăng ký ngày hội kết nối đầu tư ảo của 500 startups trong ngày 26/3, nhiều hơn 1.850 người so với số lượng tham dự năm ngoái.
Nguồn - nikolapower
Kinh phí và vốn chủ sở hữu
Nhiều tổ chức thúc đẩy kinh doanh lấy cổ phần trong một công ty để đổi lấy tài trợ. Vườn ươm thường không làm điều đó. Techstars cung cấp tới 120.000 USD cho 6% cổ phần trong một công ty. Nhưng David Brown, người sáng lập và CEO của Techstars cho biết, những người sáng lập có thể trả lại tiền và lấy lại cổ phần nếu họ thất vọng với trải nghiệm này. Ông cho biết, chỉ có khoảng 1% những người tham gia Techstar lấy lại cổ phần.
Vậy bạn nên làm gì?
Hãy nghĩ về việc lựa chọn một vườn ươm hay tổ chức thúc đẩy kinh doanh giống như chọn một trường đại học để theo học, hầu hết các chương trình được hoạch định cho các ngành cụ thể và một số chương trình khó học hơn so với các chương trình khác. Ngày nay, những người sáng lập đang tìm kiếm một nơi để khởi nghiệp hoặc mở rộng quy mô kinh doanh có rất nhiều các tùy chọn có sẵn cho họ. Phần khó khăn đó chính là chọn chính xác những gì họ muốn./.
Nguồn: Phương Anh (Theo INC magazine)