SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TỈNH TÂY NINH
Startup giữa khủng hoảng: Tập trung vào giá trị cốt lõi thay vì gọi vốn dàn trải
Giữa “mùa đông gọi vốn” trên toàn thế giới, các startup của Việt Nam cũng không ngoại lệ. Trong năm 2022, giá trị vốn đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam giảm mạnh. Giữa những biến động đó, nhiều nhà đầu tư và nhà sáng lập công ty khởi nghiệp cho rằng các startup nên tập trung vào kinh doanh cốt lõi thay vì gọi vốn bất chấp.
Năm 2022, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, tổng số vốn đầu tư vào Việt Nam ở lĩnh vực công nghệ đạt 634 triệu USD, giảm 56% so với con số kỷ lục 1,44 tỉ USD của năm 2021. Số lượng thương vụ còn 134, giảm so với 165 thương vụ của năm 2021.
Diễn đàn Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 và công bố Báo cáo Đổi mới sáng tạoViệt Nam 2023
Mới đây, vào ngày 30/3/2023, trong Diễn đàn đổi mới sáng tạo “Cưỡi trên ngọn sóng số” do DO Ventures và Forbes Việt Nam thực hiện, một số quỹ đầu tư và công ty khởi nghiệp đã chia sẻ góc nhìn nhằm giúp doanh nghiệp “biến khủng hoảng thành cơ hội”.
Tập trung vào giá trị bên trong
Với mức tăng trưởng 60% và vẫn đang hoạt động hiệu quả vào quý 1/2023, ông Trần Vũ Quang, sáng lập viên kiêm CEO công ty khởi nghiệp OnPoint, cho rằng các doanh nghiệp startup cần cẩn trọng hơn trong điều kiện kinh tế vĩ mô thay đổi liên tục. Trong hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp cần theo dõi sát sao để cắt giảm những lãng phí không cần thiết.
Trong điều kiện hiện tại, khi gọi vốn, một số startup có thể sẽ phải chấp nhận down round (giá trị của công ty được định giá thấp hơn so với vòng gọi vốn trước đó). Tuy nhiên định giá công ty là chỉ số mang tính thời điểm, điều quan trọng là doanh nghiệp cần tạo giá trị cho khách hàng, khi có dòng tiền tốt thì định giá sẽ tăng lên. Vì vậy, theo ông Quang, trong thời gian này, các doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng xem doanh nghiệp mình có cần thiết phải gọi vốn hay không? Và liệu doanh nghiệp có những lựa chọn khác để có thể mở rộng hoạt động hay không?
Với OnPoint, thay vì gọi vốn, trong năm nay, startup này đang tìm kiếm các cơ hội M&A với các nhãn hàng (kênh online và offline), các công ty trong lĩnh vực marketing… để gia tăng giá trị cho chuỗi giá trị của mình.
Theo ông Đặng Hoàng Minh, đồng sáng lập kiêm CEO Cooky, cho rằng trong thời điểm hiện tại, trong mảng giao nhận thực phẩm, trên cả thế giới gần như tất cả các công ty giống Cooky đều đang gặp khó khăn. Do vậy, hiện tại, rất khó để các startup mơ mộng về khả năng đạt được vài triệu người sử dụng hàng tháng.
Vì thế, hiện tại Cooky tập trung vào việc thu hút khách hàng, tìm kiếm đơn hàng, không để bị thua lỗ, học hỏi kinh nghiệm những công ty có khả năng tự sống sót thay vì tiếp tục gọi vốn đầu tư.
Trong khi đó, tuy không chịu sức ép về ngắn hạn và đang tăng trưởng đều, startup xe điện hai bánh Dat Bike cũng đang thận trọng quan sát thị trường. Theo ông Nguyễn Bá Cảnh Sơn, sáng lập kiêm CEO Dat Bike, tất cả startup đều muốn thay đổi thế giới bằng một cách nào đó (thông qua mục tiêu dài hạn) nhưng nguồn lực của mỗi doanh nghiệp là hữu hạn nên trong thời kỳ khó khăn, họ cần cân nhắc chọn lựa mục tiêu ngắn hạn hay dài hạn.
Khi cân nhắc gọi vốn thêm, ngoài vấn đề bị giảm định giá, doanh nghiệp cần xem xét rằng việc này có làm ảnh hưởng tiêu cực đến nhà đầu tư cũng như mối quan hệ giữa startup với nhà đầu tư hay không?
“Tôi thấy một số startup thay vì chấp nhận giảm định giá, họ chọn tạo giá trị ngắn hạn, chuyển hướng sang làm việc khác để kiếm tiền, nhưng sự lựa chọn này cần phải tính toán kỹ vì chi phí cơ hội là rất lớn, có thể ảnh hưởng lớn đến con đường dài hạn của công ty”, ông Cảnh Sơn cho biết.
Trong điều kiện hiện tại, khi gọi vốn, một số startup có thể sẽ phải chấp nhận down round (giá trị của công ty được định giá thấp hơn so với vòng gọi vốn trước đó). Tuy nhiên định giá công ty là chỉ số mang tính thời điểm, điều quan trọng là doanh nghiệp cần tạo giá trị cho khách hàng, khi có dòng tiền tốt thì định giá sẽ tăng lên. Vì vậy, theo ông Quang, trong thời gian này, các doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng xem doanh nghiệp mình có cần thiết phải gọi vốn hay không? Và liệu doanh nghiệp có những lựa chọn khác để có thể mở rộng hoạt động hay không?
Với OnPoint, thay vì gọi vốn, trong năm nay, startup này đang tìm kiếm các cơ hội M&A với các nhãn hàng (kênh online và offline), các công ty trong lĩnh vực marketing… để gia tăng giá trị cho chuỗi giá trị của mình.
Theo ông Đặng Hoàng Minh, đồng sáng lập kiêm CEO Cooky, cho rằng trong thời điểm hiện tại, trong mảng giao nhận thực phẩm, trên cả thế giới gần như tất cả các công ty giống Cooky đều đang gặp khó khăn. Do vậy, hiện tại, rất khó để các startup mơ mộng về khả năng đạt được vài triệu người sử dụng hàng tháng.
Vì thế, hiện tại Cooky tập trung vào việc thu hút khách hàng, tìm kiếm đơn hàng, không để bị thua lỗ, học hỏi kinh nghiệm những công ty có khả năng tự sống sót thay vì tiếp tục gọi vốn đầu tư.
Trong khi đó, tuy không chịu sức ép về ngắn hạn và đang tăng trưởng đều, startup xe điện hai bánh Dat Bike cũng đang thận trọng quan sát thị trường. Theo ông Nguyễn Bá Cảnh Sơn, sáng lập kiêm CEO Dat Bike, tất cả startup đều muốn thay đổi thế giới bằng một cách nào đó (thông qua mục tiêu dài hạn) nhưng nguồn lực của mỗi doanh nghiệp là hữu hạn nên trong thời kỳ khó khăn, họ cần cân nhắc chọn lựa mục tiêu ngắn hạn hay dài hạn.
Khi cân nhắc gọi vốn thêm, ngoài vấn đề bị giảm định giá, doanh nghiệp cần xem xét rằng việc này có làm ảnh hưởng tiêu cực đến nhà đầu tư cũng như mối quan hệ giữa startup với nhà đầu tư hay không?
“Tôi thấy một số startup thay vì chấp nhận giảm định giá, họ chọn tạo giá trị ngắn hạn, chuyển hướng sang làm việc khác để kiếm tiền, nhưng sự lựa chọn này cần phải tính toán kỹ vì chi phí cơ hội là rất lớn, có thể ảnh hưởng lớn đến con đường dài hạn của công ty”, ông Cảnh Sơn cho biết.
Lời khuyên từ các nhà đầu tư
Về phía các quỹ mạo hiểm, quỹ STIC Investment - một trong những quỹ đầu tư lâu đời nhất tại Hàn Quốc với khoản đầu tư khoảng 300 triệu USD đầu tư vào Việt Nam, cho biết họ tập trung đầu tư vào những dự án về hạ tầng kỹ thuật thanh toán số, thương mại điện tử, logistics, xây dựng nền tảng, tiếp cận công nghệ và đầu tư vào quản trị nguồn nhân lực và các lĩnh vực có liên quan. Vào thời điểm hiện tại, ông HongJin Kim, Giám đốc điều hành STIC Investment, cho rằng các doanh nhân khởi nghiệp cần nghĩ lại về mục tiêu ban đầu, nghĩ về sản phẩm thay vì theo đuổi việc tìm kiếm nhà đầu tư mới.
Trong khi đó, theo quan điểm của ông Vinnie Lauria – đối tác quản lý quỹ mạo hiểm Golden Gate Ventures, doanh nghiệp khởi nghiệp nên tập trung vào những lĩnh vực có tính nối tiếp và có giá trị bền vững, vì những ý tưởng độc lạ thường ra đời quá sớm hoặc quá muộn để có thể đầu tư vào. Thay vì kinh doanh quá dàn trải, các doanh nghiệp khởi nghiệp cần tập trung thực sự vào một lĩnh vực có giá trị bền vững.
Về mô hình kinh doanh, ông Orkan Akcan, phó chủ tịch Insider cho rằng các doanh nghiệp khởi nghiệp nên thể hiện tính địa phương, tùy chỉnh mô hình linh hoạt cũng như hợp tác với các công ty , thay vì cố gắng sử dụng các bài học kinh doanh thành công ở các nước khác.
Theo nhiều quỹ đầu tư, môi trường vĩ mô trong 3-5 năm tới là giai đoạn các công ty cần phải thích nghi với lãi suất và mức lạm phát cao hơn. Các nhà đầu tư sẽ phải quay vòng tài chính và họ sẽ theo dõi rất sát lộ trình rõ ràng dẫn đến lợi nhuận để hỗ trợ họ thoái vốn.
Trong hoàn cảnh đó, các nhà khởi nghiệp, sáng lập viên nên thận trọng hơn về mặt tài chính, không nên bám lấy kỳ vọng có thể huy động nhiều vòng mới trước khi đạt được mức hòa vốn. Để phát triển kinh tế số và nâng cao chất lượng cộng đồng khởi nghiệp quốc gia, cần đặc biệt tập trung đầu tư vào một số lĩnh vực quan trọng như sản xuất thông minh, thành phố thông minh, an ninh mạng, truyền thông số, bán dẫn, và y tế.
Ông Nguyễn Đức Long, Đại diện Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC), cho biết NIC sẽ tập trung nỗ lực để giúp nhiều doanh nghiệp đổi mới sáng tạo nhất có thể và ưu tiên xây dựng thế hệ khởi nghiệp kế tiếp. Việc phát huy thế mạnh về công nghệ của nhân lực Việt, tập trung vào đội ngũ kỹ thuật và quản lý cũng là một ưu tiên quan trọng.
Đồng thời, NIC khẳng định rằng: “Trung tâm đang ưu tiên xây dựng bộ khung quy định về đầu tư đổi mới sáng tạo và chính phủ đã sẵn sàng đối thoại để hỗ trợ. Trung tâm sẽ tiếp tục điều chỉnh và tổ chức các hoạt động hỗ trợ như các diễn đàn để đạt được nhiều thành công hơn trong việc phát triển kinh tế số. Tất cả các nỗ lực này nhằm tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu”./.
Nguồn: Hoàng An - https://theleader.vn/
Trong khi đó, theo quan điểm của ông Vinnie Lauria – đối tác quản lý quỹ mạo hiểm Golden Gate Ventures, doanh nghiệp khởi nghiệp nên tập trung vào những lĩnh vực có tính nối tiếp và có giá trị bền vững, vì những ý tưởng độc lạ thường ra đời quá sớm hoặc quá muộn để có thể đầu tư vào. Thay vì kinh doanh quá dàn trải, các doanh nghiệp khởi nghiệp cần tập trung thực sự vào một lĩnh vực có giá trị bền vững.
Về mô hình kinh doanh, ông Orkan Akcan, phó chủ tịch Insider cho rằng các doanh nghiệp khởi nghiệp nên thể hiện tính địa phương, tùy chỉnh mô hình linh hoạt cũng như hợp tác với các công ty , thay vì cố gắng sử dụng các bài học kinh doanh thành công ở các nước khác.
Theo nhiều quỹ đầu tư, môi trường vĩ mô trong 3-5 năm tới là giai đoạn các công ty cần phải thích nghi với lãi suất và mức lạm phát cao hơn. Các nhà đầu tư sẽ phải quay vòng tài chính và họ sẽ theo dõi rất sát lộ trình rõ ràng dẫn đến lợi nhuận để hỗ trợ họ thoái vốn.
Trong hoàn cảnh đó, các nhà khởi nghiệp, sáng lập viên nên thận trọng hơn về mặt tài chính, không nên bám lấy kỳ vọng có thể huy động nhiều vòng mới trước khi đạt được mức hòa vốn. Để phát triển kinh tế số và nâng cao chất lượng cộng đồng khởi nghiệp quốc gia, cần đặc biệt tập trung đầu tư vào một số lĩnh vực quan trọng như sản xuất thông minh, thành phố thông minh, an ninh mạng, truyền thông số, bán dẫn, và y tế.
Ông Nguyễn Đức Long, Đại diện Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC), cho biết NIC sẽ tập trung nỗ lực để giúp nhiều doanh nghiệp đổi mới sáng tạo nhất có thể và ưu tiên xây dựng thế hệ khởi nghiệp kế tiếp. Việc phát huy thế mạnh về công nghệ của nhân lực Việt, tập trung vào đội ngũ kỹ thuật và quản lý cũng là một ưu tiên quan trọng.
Đồng thời, NIC khẳng định rằng: “Trung tâm đang ưu tiên xây dựng bộ khung quy định về đầu tư đổi mới sáng tạo và chính phủ đã sẵn sàng đối thoại để hỗ trợ. Trung tâm sẽ tiếp tục điều chỉnh và tổ chức các hoạt động hỗ trợ như các diễn đàn để đạt được nhiều thành công hơn trong việc phát triển kinh tế số. Tất cả các nỗ lực này nhằm tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu”./.
Nguồn: Hoàng An - https://theleader.vn/
Tác giả: Quản trị Quản trị
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Danh mục
Thống kê truy cập
- Đang truy cập10
- Máy chủ tìm kiếm1
- Khách viếng thăm9
- Hôm nay1,217
- Tháng hiện tại52,314
- Tổng lượt truy cập2,913,056
