Sở Khoa học và Công Nghệ
60 năm Ngày Bác Hồ và Bác Tôn gửi thư cho các cháu thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam (25/9/1965 - 25/9/2025)
Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi cho thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam cách đây tròn 60 năm, nhưng những lời động viên, nhắc nhở của Người luôn là nguồn khích lệ tinh thần to lớn đối với Đảng bộ, chính quyền, nhất là thầy cô giáo, thanh thiếu niên, học sinh Tây Ninh ra sức thi đua dạy tốt, học tốt, hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, góp phần xây dựng tỉnh Tây Ninh ngày càng phát triển, giàu đẹp.
1. Bối cảnh ra đời “Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam”
Sau 05 năm tiến hành cuộc chiến tranh phi nghĩa, bằng chiến dịch “tố cộng, diệt cộng”, Mỹ - ngụy đã gieo rắc tội ác khủng khiếp ở miền Nam Việt Nam và ngày càng dấn sâu hơn vào con đường phát xít hoá, giam cầm, đầu độc tù nhân, bắn giết bất cứ ai bị nghi là cộng sản hoặc theo cộng sản.
Tháng 01/1959, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa II được ban hành, cách mạng miền Nam nhanh chóng chuyển từ thế đấu tranh chính trị giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, đẩy mạnh tiến công và tổng tiến công giành thắng lợi. Với phong trào Đồng khởi năm 1960 của quân dân miền Nam, đặc biệt là thắng lợi lớn của cuộc Đồng khởi Bến Tre và Đồng khởi Tua Hai - Tây Ninh, cuộc chiến tranh một phía trong tình thế phá sản, ngụy quyền Sài Gòn đứng trước nguy cơ sụp đổ, buộc đế quốc Mỹ phải triển khai thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” ở miền Nam, lấy chương trình bình định, gom dân lập ấp chiến lược làm quốc sách.
Tại Tây Ninh, Mỹ - ngụy sử dụng tối đa các loại phương tiện chiến tranh hiện đại, chất độc hóa học, các loại máy bay, xe tăng, xe bọc thép, bom pháo cùng với lực lượng bộ binh của sư đoàn 5 quân chủ lực ngụy và quân ngụy địa phương ngày đêm càn quét đánh phá, gom tát dân, khoanh vùng lập ấp chiến lược trên khắp các huyện trong tỉnh.
Trước hoạt động càn quét, đánh phá của địch, nhiều cán bộ ta hy sinh, bị bắt, giết và chịu cảnh tù đày. Nhiều con em các gia đình cách mạng lâm cảnh mồ côi, không nơi nương tựa. Vì vậy, Tỉnh uỷ nhận thấy cần phải tập hợp, nuôi dưỡng, đảm bảo an toàn và tổ chức cho các học tập để tiếp nối truyền thống cách mạng của gia đình.
Đầu năm 1961, Tỉnh uỷ Tây Ninh tổ chức hội nghị mở rộng, đề ra nhiệm vụ cách mạng trong tình hình mới. Tại Hội nghị này, vấn đề tập hợp và nuôi dạy con em cán bộ, đảng viên, chiến sĩ đã hy sinh và những người đang tham gia kháng chiến đã được đưa ra thảo luận và đi đến quyết định: đối với các em còn người thân thì Tỉnh uỷ vận động người có điều kiện đưa các em về chăm sóc, nuôi dưỡng; với những em không được bà con, dòng họ nhận nuôi dưỡng, Tỉnh uỷ sẽ đưa ra căn cứ để tổ chức nuôi dạy cùng với con của các đồng chí đã hy sinh, tù đày, các đồng chí thoát ly công tác. Nhiệm vụ này Tỉnh uỷ giao cho Ban Tuyên huấn Tỉnh uỷ đảm nhiệm.
Thực hiện Nghị quyết của Tỉnh uỷ, Ban Tuyên huấn Tỉnh uỷ thành lập Tiểu ban Tuyên truyền giáo dục, đồng thời cử cán bộ đến từng gia đình đón các em ra căn cứ. Các em được rèn dạy nếp sống tập thể, tính tự lập, tự quản để từng bước trưởng thành. Nhằm góp phần tuyên truyền đường lối của Mặt trận, đồng thời truyền đạt các bài ca, điệu múa cho thiếu nhi các xã vùng giải phóng, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ quyết định thành lập “Đội Ca vũ Thiếu nhi Tây Ninh” do đồng chí Trương Đình Quang làm Trưởng đoàn. Đến năm 1962, do sự càn quét, đánh phá mang tính huỷ diệt của Mỹ - ngụy, Đội Ca vũ Thiếu nhi không thể tiếp tục duy trì hoạt động.
Từ nhận định cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước sẽ còn lâu dài, nên yêu cầu cần phải có một đội ngũ cán bộ hậu bị có đủ trình độ, được đào tạo vừa hồng, vừa chuyên để kế tục sự nghiệp cách mạng. Từ đó, Tỉnh uỷ đề xuất lên Khu uỷ miền Đông Nam Bộ cho phép tỉnh được thành lập một ngôi trường dạy văn hoá cho con em cán bộ, đảng viên, trước hết là để nuôi dạy các em có thành tích tốt trong Đội Ca vũ Thiếu nhi Tây Ninh. Đề xuất của Tỉnh uỷ được Khu uỷ chấp thuận. Quí III năm 1962, Trường Hoàng Lê Kha - Tây Ninh chính thức được thành lập, do đồng chí Nguyễn Văn Thông, cán bộ Văn phòng Ban Tuyên huấn Tỉnh uỷ làm Hiệu trưởng. Các em trong Đội Ca vũ thiếu nhi được điều chuyển về trường để học văn hóa.
Học sinh Trường Hoàng Lê Kha ngay từ đầu được Tỉnh uỷ Tây Ninh xác định là những hạt giống đỏ của cách mạng, do đó nhà trường chú trọng giáo dục toàn diện, dạy chữ, văn hóa và đặc biệt chú trọng giáo dục chính trị tư tưởng, hun đúc tinh thần cách mạng, hướng về Đảng, về Bác Hồ và miền Bắc xã hội chủ nghĩa, góp phần đánh bại các kế hoạch chiến tranh xâm lược của địch.
Trung thu năm 1964, trong giờ dạy môn Văn học, thầy Hồ Văn Quốc đã ra đề bài tập làm văn thể loại viết thư: “Các em thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha hãy viết một bức thư gửi Bác Hồ”. Từ đề bài của thầy, bằng tất cả lòng tôn kính Bác Hồ, bằng những lời hay, ý đẹp và sự chân thành, học sinh đã gửi gắm tất cả quyết tâm, tình cảm, mong muốn của mình đến Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sau đó, thầy Hồ Văn Quốc đã chọn lọc những lời hay, ý đẹp, giao cho học sinh chép lại thành bức thư hoàn chỉnh, gửi ra Hà Nội, đến với Bác Hồ.
2. Nội dung và ý nghĩa Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam
Trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, dù bận trăm công nghìn việc nhưng Bác Hồ và Bác Tôn vẫn dành sự quan tâm đến học sinh Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) nói riêng và thiếu nhi miền Nam nói chung. Từ bức thư của học sinh Trường Hoàng Lê Kha gửi ra, vào dịp trung thu năm 1965, Bác Hồ cùng Bác Tôn đã viết thư gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam. Toàn văn nội dung bức thư được đăng trên Báo Nhân dân, Số 4191, ngày 25 tháng 9 năm 1965:
THƯ GỬI CÁC CHÁU THIẾU NHI TRƯỜNG HOÀNG LỆ KHA (TÂY NINH) VÀ TẤT CẢ CÁC CHÁU MIỀN NAM
Các cháu yêu quý,
Đọc thư các cháu Trường Hoàng Lệ Kha gửi cho hai Bác nhân dịp Tết Trung thu, hai Bác rất vui mừng và cảm động. Các cháu rất nhớ hai Bác và mong đến ngày nước nhà thống nhất. Cũng như đồng bào miền Bắc, hai Bác rất thương các cháu thiếu nhi miền Nam và mong miền Nam đến ngày giải phóng, cho Bắc Nam sum họp một nhà.
Vì giặc Mỹ và bọn tay sai bán nước mà đồng bào và các cháu miền Nam phải chịu nhiều đau khổ. Các cháu như hoa mới nở, như mầm non mới lên, mà quân thù dã man đã ra tay vùi dập.
Chính vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì tương lai, hạnh phúc của con em, mà hơn mười năm nay, đồng bào miền Nam, cha mẹ, cô bác của các cháu đã chiến đấu vô cùng oanh liệt, hy sinh tất cả để đánh đuổi giặc Mỹ và lũ tay sai. Và các cháu thiếu nhi miền Nam cũng sớm theo gót cha anh mà góp phần chống Mỹ, cứu nước.
Hai Bác rất vui lòng nghe nói các cháu đã làm được nhiều việc có ích như: giúp gia đình sản xuất, làm công tác thông tin liên lạc, đào hầm, vót chông, giúp các cô bác xây dựng làng chiến đấu,… Hai Bác càng mừng được biết các cháu luôn luôn cố gắng học tập tốt trong hoàn cảnh rất khó khăn, dù là những nơi quân lính giặc luôn luôn càn quét xóm làng, máy bay luôn luôn bắn phá trường học. Nhiều cháu đã tỏ ra gan dạ, thông minh, xứng đáng là con em của miền Nam anh hùng.
Đồng bào miền Nam ta rất anh hùng. Thiếu nhi miền Nam ta cũng rất anh hùng.
Cuộc đấu tranh yêu nước vô cùng anh dũng của đồng bào miền Nam ta, có sự giúp đỡ hết lòng của đồng bào miền Bắc, của các nước xã hội chủ nghĩa và của nhân dân tiến bộ toàn thế giới, nhất định sẽ thắng lợi hoàn toàn.
Nhất định miền Nam ta sẽ được giải phóng.
Nước Việt Nam ta nhất định sẽ thống nhất hoàn toàn.
Hai Bác tin rằng:
Bắc Nam sẽ sum họp một nhà
Bác cháu ta họp mặt, trẻ già vui chung
Nhớ thương các cháu vô cùng
Mong sao mỗi cháu là một anh hùng thiếu nhi.
Hai Bác, đồng bào và thiếu nhi miền Bắc, gửi các cháu nhiều cái hôn và thân ái gửi lời hỏi thăm các thầy giáo, cô giáo cùng bố mẹ của các cháu.
Ngày 25 tháng 9 năm 1965
BÁC HỒ và BÁC TÔN
Thư gửi Bác Hồ là niềm tự hào, tâm đắc của học sinh Trường Hoàng Lê Kha, bởi chỉ có học sinh Trường Hoàng Lê Kha viết thư cho Bác Hồ và được Bác Hồ cùng với Bác Tôn viết thư vào cho thanh thiếu niên miền Nam. Cũng chính từ bức thư ấy, Trường Hoàng Lê Kha đã được đồng bào miền Bắc biết đến, dù đi đến đâu trên miền Bắc, nghe đến học sinh Hoàng Lê Kha - Tây Ninh ai cũng đều biết.
Trong thư, Bác Hồ và Bác Tôn khen ngợi sự gan dạ, thông minh của học sinh Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu con em miền Nam anh hùng. Hai Bác rất vui vì những thành tích của thanh thiếu niên, học sinh miền Nam trong học tập, cũng như những góp của các cháu cho công cuộc kháng chiến. Trong thư, Bác Hồ và Bác Tôn gửi gắm một kỳ vọng, một mong muốn lớn lao là thiếu nhi Tây Ninh cũng như thiếu nhi toàn miền Nam “mỗi cháu là một anh hùng”.
Thư của Bác Hồ và Bác Tôn là nguồn động viên, khích lệ, một động lực lực to lớn, giúp giáo viên và học sinh trường có thêm tinh thần, quyết tâm và ý chí để vượt qua mọi khó khăn, hiểm nguy, thử thách của bom đạn chiến tranh để sống, chiến đấu, lao động, giảng dạy và học tập thật tốt, góp phần đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Từ lớp học sinh đầu tiên là các em trong Đội Ca vũ Thiếu nhi, trường đã mở rộng qui mô, gồm các lớp khối cấp I và cấp II; đặc biệt những năm 1971-1972, theo chủ trương của Tỉnh uỷ và Trung ương Cục miền Nam, nhiều lớp học sinh ưu tú của Trường được chọn, đưa ra miền Bắc tiếp tục trao dồi, học tập, trưởng thành để sau đó trở về phục vụ tỉnh nhà, phục vụ sự nghiệp cách mạng. Với những nỗ lực và thành quả đạt được, Trường Hoàng Lê Kha được Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tặng thưởng: Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; Huân chương Kháng chiến hạng Nhì; Huân chương Kháng chiến hạng Ba và nhiều Bằng khen, giấy khen khác.
3. Tiếp nối truyền thống trường Hoàng Lê Kha và không ngừng phát huy giá trị nội dung Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam.
Thành lập Trường Hoàng Lê Kha trong chiến khu là một quyết định đúng đắn, sáng suốt, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của lãnh đạo tỉnh Tây Ninh. Trường đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử vẻ vang, đáp ứng kỳ vọng to lớn của Tỉnh uỷ và Nhân dân Tây Ninh trong việc đào tạo, chuẩn bị đội ngũ cán bộ hậu bị, kế cận có đức, có tài cho sự nghiệp cách mạng tỉnh nhà. Trường Hoàng Lê Kha trong thời kỳ chiến tranh giải phóng là một tổ chức cách mạng, mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh của trường là một chiến sĩ, góp phần xứng đáng cùng với quân và dân cả tỉnh nhà và cả nước đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược. Trường chú trọng giáo dục, vun bồi ý thức tự lực, tự cường, rèn luyện kĩ năng sống, năng lực và phẩm chất cách mạng, tạo hành trang vững chắc để các thế hệ học sinh đủ tự tin, bản lĩnh, sẵn sàng tiếp nối sự nghiệp của cha ông. Hầu hết học sinh Trường Hoàng Lê Kha khi ra trường đều trưởng thành, nhiều người được Đảng, Nhà nước và các cấp uỷ, chính quyền địa phương tín nhiệm, giao đảm trách các chức vụ quan trọng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời luôn đặc biệt quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, đến nhiệm vụ trồng người. Bác luôn đặt thiếu niên, nhi đồng ở vị trí người chủ tương lai của nước nhà. Theo Bác, non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em học sinh, của thế hệ thanh thiếu niên, nhi đồng. Do đó, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, của các cấp uỷ, chính quyền và toàn dân là phải chăm sóc, giáo dục tốt các cháu. Trong thư gửi cho thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam, Bác Hồ cùng với Bác Tôn đã gửi gắm tình thương yêu bao la đến tất cả thanh thiếu nhi miền Nam; hai Bác “rất vui”, “rất nhớ”, “rất thương” và đặt kỳ vọng, mong muốn lớn lao đó là mỗi thanh thiếu niên miền Nam hãy ra sức học tập, lao động, chiến đấu, trở thành “một anh hùng” trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang của đất nước, dân tộc.
Thấm nhuần quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sự nghiệp giáo dục và đào tạo, về nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài; từ những căn dặn trong thư của Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam, thời gian qua, các cấp uỷ, chính quyền trong tỉnh luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác giáo dục và đào tạo, chăm lo cho các em học sinh. Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo các cấp uỷ, chính quyền, sở, ngành thực hiện các chương trình, kế hoạch đề án phát triển ngành giáo dục tỉnh nhà với quan điểm “giáo dục là quốc sách hàng đầu”, “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”.
Từ một tỉnh bị chiến tranh tàn phá nặng nề, hệ thống trường lớp và giáo viên thiếu trầm trọng, nhất là vùng nông thôn. Số đông người dân còn mù chữ. Đến nay, ngành giáo dục tỉnh nhà đã có bước phát triển, quy mô, chất lượng giáo dục được nâng lên. Trường, lớp cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của Nhân dân, lớp học 2 buổi/ngày phát triển và mở rộng ở mọi địa bàn dân cư. Các chính sách đối với người dạy, người học được thực hiện đầy đủ, kịp thời. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy, học tập được đảm bảo. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT duy trì ở mức cao (trên 95% hàng năm), tốt nghiệp THCS hằng năm đạt trên 99%. Nhiều học sinh Tây Ninh đã đạt kết quả cao trong kỳ sát hạch PISA, kỳ thi khoa học và kỹ thuật quốc gia, STEM, các kỳ thi Olympic khu vực… đã góp phần khẳng định giáo dục Tây Ninh đã chuyển động theo hướng vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Không ngừng phát huy giá trị thư của Bác Hồ và Bác Tôn, tiếp nối truyền thống hiếu học, ý chí vươn lên và những thành quả của Trường Hoàng Lê Kha trong kháng chiến, các thế hệ thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên Tây Ninh cần nhận thức đúng đắn việc học tập là nhiệm vụ hàng đầu, là trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi và tương lai của bản thân, gia đình, xã hội; ra sức thi đua học tập tốt, lao động tốt, rèn luyện tốt để trở thành người có ích, thành công dân tốt, có đức, có tài, có sức khỏe và lập trường cách mạng vững vàng, cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, phát triển quê hương Tây Ninh ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi cho thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam cách đây tròn 60 năm, nhưng những lời động viên, nhắc nhở của Người luôn là nguồn khích lệ tinh thần to lớn đối với Đảng bộ, chính quyền, nhất là thầy cô giáo, thanh thiếu niên, học sinh Tây Ninh ra sức thi đua dạy tốt, học tốt, hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, góp phần xây dựng tỉnh Tây Ninh ngày càng phát triển, giàu đẹp.
Sau 05 năm tiến hành cuộc chiến tranh phi nghĩa, bằng chiến dịch “tố cộng, diệt cộng”, Mỹ - ngụy đã gieo rắc tội ác khủng khiếp ở miền Nam Việt Nam và ngày càng dấn sâu hơn vào con đường phát xít hoá, giam cầm, đầu độc tù nhân, bắn giết bất cứ ai bị nghi là cộng sản hoặc theo cộng sản.
Tháng 01/1959, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa II được ban hành, cách mạng miền Nam nhanh chóng chuyển từ thế đấu tranh chính trị giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, đẩy mạnh tiến công và tổng tiến công giành thắng lợi. Với phong trào Đồng khởi năm 1960 của quân dân miền Nam, đặc biệt là thắng lợi lớn của cuộc Đồng khởi Bến Tre và Đồng khởi Tua Hai - Tây Ninh, cuộc chiến tranh một phía trong tình thế phá sản, ngụy quyền Sài Gòn đứng trước nguy cơ sụp đổ, buộc đế quốc Mỹ phải triển khai thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” ở miền Nam, lấy chương trình bình định, gom dân lập ấp chiến lược làm quốc sách.
Tại Tây Ninh, Mỹ - ngụy sử dụng tối đa các loại phương tiện chiến tranh hiện đại, chất độc hóa học, các loại máy bay, xe tăng, xe bọc thép, bom pháo cùng với lực lượng bộ binh của sư đoàn 5 quân chủ lực ngụy và quân ngụy địa phương ngày đêm càn quét đánh phá, gom tát dân, khoanh vùng lập ấp chiến lược trên khắp các huyện trong tỉnh.
Trước hoạt động càn quét, đánh phá của địch, nhiều cán bộ ta hy sinh, bị bắt, giết và chịu cảnh tù đày. Nhiều con em các gia đình cách mạng lâm cảnh mồ côi, không nơi nương tựa. Vì vậy, Tỉnh uỷ nhận thấy cần phải tập hợp, nuôi dưỡng, đảm bảo an toàn và tổ chức cho các học tập để tiếp nối truyền thống cách mạng của gia đình.
Đầu năm 1961, Tỉnh uỷ Tây Ninh tổ chức hội nghị mở rộng, đề ra nhiệm vụ cách mạng trong tình hình mới. Tại Hội nghị này, vấn đề tập hợp và nuôi dạy con em cán bộ, đảng viên, chiến sĩ đã hy sinh và những người đang tham gia kháng chiến đã được đưa ra thảo luận và đi đến quyết định: đối với các em còn người thân thì Tỉnh uỷ vận động người có điều kiện đưa các em về chăm sóc, nuôi dưỡng; với những em không được bà con, dòng họ nhận nuôi dưỡng, Tỉnh uỷ sẽ đưa ra căn cứ để tổ chức nuôi dạy cùng với con của các đồng chí đã hy sinh, tù đày, các đồng chí thoát ly công tác. Nhiệm vụ này Tỉnh uỷ giao cho Ban Tuyên huấn Tỉnh uỷ đảm nhiệm.
Thực hiện Nghị quyết của Tỉnh uỷ, Ban Tuyên huấn Tỉnh uỷ thành lập Tiểu ban Tuyên truyền giáo dục, đồng thời cử cán bộ đến từng gia đình đón các em ra căn cứ. Các em được rèn dạy nếp sống tập thể, tính tự lập, tự quản để từng bước trưởng thành. Nhằm góp phần tuyên truyền đường lối của Mặt trận, đồng thời truyền đạt các bài ca, điệu múa cho thiếu nhi các xã vùng giải phóng, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ quyết định thành lập “Đội Ca vũ Thiếu nhi Tây Ninh” do đồng chí Trương Đình Quang làm Trưởng đoàn. Đến năm 1962, do sự càn quét, đánh phá mang tính huỷ diệt của Mỹ - ngụy, Đội Ca vũ Thiếu nhi không thể tiếp tục duy trì hoạt động.
Từ nhận định cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước sẽ còn lâu dài, nên yêu cầu cần phải có một đội ngũ cán bộ hậu bị có đủ trình độ, được đào tạo vừa hồng, vừa chuyên để kế tục sự nghiệp cách mạng. Từ đó, Tỉnh uỷ đề xuất lên Khu uỷ miền Đông Nam Bộ cho phép tỉnh được thành lập một ngôi trường dạy văn hoá cho con em cán bộ, đảng viên, trước hết là để nuôi dạy các em có thành tích tốt trong Đội Ca vũ Thiếu nhi Tây Ninh. Đề xuất của Tỉnh uỷ được Khu uỷ chấp thuận. Quí III năm 1962, Trường Hoàng Lê Kha - Tây Ninh chính thức được thành lập, do đồng chí Nguyễn Văn Thông, cán bộ Văn phòng Ban Tuyên huấn Tỉnh uỷ làm Hiệu trưởng. Các em trong Đội Ca vũ thiếu nhi được điều chuyển về trường để học văn hóa.
Học sinh Trường Hoàng Lê Kha ngay từ đầu được Tỉnh uỷ Tây Ninh xác định là những hạt giống đỏ của cách mạng, do đó nhà trường chú trọng giáo dục toàn diện, dạy chữ, văn hóa và đặc biệt chú trọng giáo dục chính trị tư tưởng, hun đúc tinh thần cách mạng, hướng về Đảng, về Bác Hồ và miền Bắc xã hội chủ nghĩa, góp phần đánh bại các kế hoạch chiến tranh xâm lược của địch.
Trung thu năm 1964, trong giờ dạy môn Văn học, thầy Hồ Văn Quốc đã ra đề bài tập làm văn thể loại viết thư: “Các em thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha hãy viết một bức thư gửi Bác Hồ”. Từ đề bài của thầy, bằng tất cả lòng tôn kính Bác Hồ, bằng những lời hay, ý đẹp và sự chân thành, học sinh đã gửi gắm tất cả quyết tâm, tình cảm, mong muốn của mình đến Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sau đó, thầy Hồ Văn Quốc đã chọn lọc những lời hay, ý đẹp, giao cho học sinh chép lại thành bức thư hoàn chỉnh, gửi ra Hà Nội, đến với Bác Hồ.
2. Nội dung và ý nghĩa Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam
Trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, dù bận trăm công nghìn việc nhưng Bác Hồ và Bác Tôn vẫn dành sự quan tâm đến học sinh Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) nói riêng và thiếu nhi miền Nam nói chung. Từ bức thư của học sinh Trường Hoàng Lê Kha gửi ra, vào dịp trung thu năm 1965, Bác Hồ cùng Bác Tôn đã viết thư gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam. Toàn văn nội dung bức thư được đăng trên Báo Nhân dân, Số 4191, ngày 25 tháng 9 năm 1965:
THƯ GỬI CÁC CHÁU THIẾU NHI TRƯỜNG HOÀNG LỆ KHA (TÂY NINH) VÀ TẤT CẢ CÁC CHÁU MIỀN NAM
Các cháu yêu quý,
Đọc thư các cháu Trường Hoàng Lệ Kha gửi cho hai Bác nhân dịp Tết Trung thu, hai Bác rất vui mừng và cảm động. Các cháu rất nhớ hai Bác và mong đến ngày nước nhà thống nhất. Cũng như đồng bào miền Bắc, hai Bác rất thương các cháu thiếu nhi miền Nam và mong miền Nam đến ngày giải phóng, cho Bắc Nam sum họp một nhà.
Vì giặc Mỹ và bọn tay sai bán nước mà đồng bào và các cháu miền Nam phải chịu nhiều đau khổ. Các cháu như hoa mới nở, như mầm non mới lên, mà quân thù dã man đã ra tay vùi dập.
Chính vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì tương lai, hạnh phúc của con em, mà hơn mười năm nay, đồng bào miền Nam, cha mẹ, cô bác của các cháu đã chiến đấu vô cùng oanh liệt, hy sinh tất cả để đánh đuổi giặc Mỹ và lũ tay sai. Và các cháu thiếu nhi miền Nam cũng sớm theo gót cha anh mà góp phần chống Mỹ, cứu nước.
Hai Bác rất vui lòng nghe nói các cháu đã làm được nhiều việc có ích như: giúp gia đình sản xuất, làm công tác thông tin liên lạc, đào hầm, vót chông, giúp các cô bác xây dựng làng chiến đấu,… Hai Bác càng mừng được biết các cháu luôn luôn cố gắng học tập tốt trong hoàn cảnh rất khó khăn, dù là những nơi quân lính giặc luôn luôn càn quét xóm làng, máy bay luôn luôn bắn phá trường học. Nhiều cháu đã tỏ ra gan dạ, thông minh, xứng đáng là con em của miền Nam anh hùng.
Đồng bào miền Nam ta rất anh hùng. Thiếu nhi miền Nam ta cũng rất anh hùng.
Cuộc đấu tranh yêu nước vô cùng anh dũng của đồng bào miền Nam ta, có sự giúp đỡ hết lòng của đồng bào miền Bắc, của các nước xã hội chủ nghĩa và của nhân dân tiến bộ toàn thế giới, nhất định sẽ thắng lợi hoàn toàn.
Nhất định miền Nam ta sẽ được giải phóng.
Nước Việt Nam ta nhất định sẽ thống nhất hoàn toàn.
Hai Bác tin rằng:
Bắc Nam sẽ sum họp một nhà
Bác cháu ta họp mặt, trẻ già vui chung
Nhớ thương các cháu vô cùng
Mong sao mỗi cháu là một anh hùng thiếu nhi.
Hai Bác, đồng bào và thiếu nhi miền Bắc, gửi các cháu nhiều cái hôn và thân ái gửi lời hỏi thăm các thầy giáo, cô giáo cùng bố mẹ của các cháu.
Ngày 25 tháng 9 năm 1965
BÁC HỒ và BÁC TÔN
Thư gửi Bác Hồ là niềm tự hào, tâm đắc của học sinh Trường Hoàng Lê Kha, bởi chỉ có học sinh Trường Hoàng Lê Kha viết thư cho Bác Hồ và được Bác Hồ cùng với Bác Tôn viết thư vào cho thanh thiếu niên miền Nam. Cũng chính từ bức thư ấy, Trường Hoàng Lê Kha đã được đồng bào miền Bắc biết đến, dù đi đến đâu trên miền Bắc, nghe đến học sinh Hoàng Lê Kha - Tây Ninh ai cũng đều biết.
Trong thư, Bác Hồ và Bác Tôn khen ngợi sự gan dạ, thông minh của học sinh Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu con em miền Nam anh hùng. Hai Bác rất vui vì những thành tích của thanh thiếu niên, học sinh miền Nam trong học tập, cũng như những góp của các cháu cho công cuộc kháng chiến. Trong thư, Bác Hồ và Bác Tôn gửi gắm một kỳ vọng, một mong muốn lớn lao là thiếu nhi Tây Ninh cũng như thiếu nhi toàn miền Nam “mỗi cháu là một anh hùng”.
Thư của Bác Hồ và Bác Tôn là nguồn động viên, khích lệ, một động lực lực to lớn, giúp giáo viên và học sinh trường có thêm tinh thần, quyết tâm và ý chí để vượt qua mọi khó khăn, hiểm nguy, thử thách của bom đạn chiến tranh để sống, chiến đấu, lao động, giảng dạy và học tập thật tốt, góp phần đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Từ lớp học sinh đầu tiên là các em trong Đội Ca vũ Thiếu nhi, trường đã mở rộng qui mô, gồm các lớp khối cấp I và cấp II; đặc biệt những năm 1971-1972, theo chủ trương của Tỉnh uỷ và Trung ương Cục miền Nam, nhiều lớp học sinh ưu tú của Trường được chọn, đưa ra miền Bắc tiếp tục trao dồi, học tập, trưởng thành để sau đó trở về phục vụ tỉnh nhà, phục vụ sự nghiệp cách mạng. Với những nỗ lực và thành quả đạt được, Trường Hoàng Lê Kha được Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tặng thưởng: Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; Huân chương Kháng chiến hạng Nhì; Huân chương Kháng chiến hạng Ba và nhiều Bằng khen, giấy khen khác.
3. Tiếp nối truyền thống trường Hoàng Lê Kha và không ngừng phát huy giá trị nội dung Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam.
Thành lập Trường Hoàng Lê Kha trong chiến khu là một quyết định đúng đắn, sáng suốt, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của lãnh đạo tỉnh Tây Ninh. Trường đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử vẻ vang, đáp ứng kỳ vọng to lớn của Tỉnh uỷ và Nhân dân Tây Ninh trong việc đào tạo, chuẩn bị đội ngũ cán bộ hậu bị, kế cận có đức, có tài cho sự nghiệp cách mạng tỉnh nhà. Trường Hoàng Lê Kha trong thời kỳ chiến tranh giải phóng là một tổ chức cách mạng, mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh của trường là một chiến sĩ, góp phần xứng đáng cùng với quân và dân cả tỉnh nhà và cả nước đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược. Trường chú trọng giáo dục, vun bồi ý thức tự lực, tự cường, rèn luyện kĩ năng sống, năng lực và phẩm chất cách mạng, tạo hành trang vững chắc để các thế hệ học sinh đủ tự tin, bản lĩnh, sẵn sàng tiếp nối sự nghiệp của cha ông. Hầu hết học sinh Trường Hoàng Lê Kha khi ra trường đều trưởng thành, nhiều người được Đảng, Nhà nước và các cấp uỷ, chính quyền địa phương tín nhiệm, giao đảm trách các chức vụ quan trọng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời luôn đặc biệt quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, đến nhiệm vụ trồng người. Bác luôn đặt thiếu niên, nhi đồng ở vị trí người chủ tương lai của nước nhà. Theo Bác, non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em học sinh, của thế hệ thanh thiếu niên, nhi đồng. Do đó, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, của các cấp uỷ, chính quyền và toàn dân là phải chăm sóc, giáo dục tốt các cháu. Trong thư gửi cho thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam, Bác Hồ cùng với Bác Tôn đã gửi gắm tình thương yêu bao la đến tất cả thanh thiếu nhi miền Nam; hai Bác “rất vui”, “rất nhớ”, “rất thương” và đặt kỳ vọng, mong muốn lớn lao đó là mỗi thanh thiếu niên miền Nam hãy ra sức học tập, lao động, chiến đấu, trở thành “một anh hùng” trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang của đất nước, dân tộc.
Thấm nhuần quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sự nghiệp giáo dục và đào tạo, về nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài; từ những căn dặn trong thư của Bác Hồ và Bác Tôn gửi thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam, thời gian qua, các cấp uỷ, chính quyền trong tỉnh luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác giáo dục và đào tạo, chăm lo cho các em học sinh. Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo các cấp uỷ, chính quyền, sở, ngành thực hiện các chương trình, kế hoạch đề án phát triển ngành giáo dục tỉnh nhà với quan điểm “giáo dục là quốc sách hàng đầu”, “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”.
Từ một tỉnh bị chiến tranh tàn phá nặng nề, hệ thống trường lớp và giáo viên thiếu trầm trọng, nhất là vùng nông thôn. Số đông người dân còn mù chữ. Đến nay, ngành giáo dục tỉnh nhà đã có bước phát triển, quy mô, chất lượng giáo dục được nâng lên. Trường, lớp cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của Nhân dân, lớp học 2 buổi/ngày phát triển và mở rộng ở mọi địa bàn dân cư. Các chính sách đối với người dạy, người học được thực hiện đầy đủ, kịp thời. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy, học tập được đảm bảo. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT duy trì ở mức cao (trên 95% hàng năm), tốt nghiệp THCS hằng năm đạt trên 99%. Nhiều học sinh Tây Ninh đã đạt kết quả cao trong kỳ sát hạch PISA, kỳ thi khoa học và kỹ thuật quốc gia, STEM, các kỳ thi Olympic khu vực… đã góp phần khẳng định giáo dục Tây Ninh đã chuyển động theo hướng vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Không ngừng phát huy giá trị thư của Bác Hồ và Bác Tôn, tiếp nối truyền thống hiếu học, ý chí vươn lên và những thành quả của Trường Hoàng Lê Kha trong kháng chiến, các thế hệ thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên Tây Ninh cần nhận thức đúng đắn việc học tập là nhiệm vụ hàng đầu, là trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi và tương lai của bản thân, gia đình, xã hội; ra sức thi đua học tập tốt, lao động tốt, rèn luyện tốt để trở thành người có ích, thành công dân tốt, có đức, có tài, có sức khỏe và lập trường cách mạng vững vàng, cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, phát triển quê hương Tây Ninh ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi cho thiếu nhi Trường Hoàng Lê Kha (Tây Ninh) và tất cả các cháu miền Nam cách đây tròn 60 năm, nhưng những lời động viên, nhắc nhở của Người luôn là nguồn khích lệ tinh thần to lớn đối với Đảng bộ, chính quyền, nhất là thầy cô giáo, thanh thiếu niên, học sinh Tây Ninh ra sức thi đua dạy tốt, học tốt, hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, góp phần xây dựng tỉnh Tây Ninh ngày càng phát triển, giàu đẹp.
Tác giả: Huỳnh Văn Xô
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Danh mục
Thư viện Videos
Thống kê truy cập
- Đang truy cập196
- Máy chủ tìm kiếm25
- Khách viếng thăm171
- Hôm nay17,385
- Tháng hiện tại249,736
- Tổng lượt truy cập19,040,583
Tra cứu hồ sơ
